“Kör ile gören karanlık bir kuyuya düşse, kör adamı seyredenler nazarında mazurdur, ama gören adam kör gibi mazur değildir.” Aristoteles İslam düşünce tarihinde ahlak üzerine yazılmış temel eserler bulunmaktadır. Bu eserlerden olan ve Kınalızade Ali Paşa’nın kaleme aldığı Ahlâk-ı Alâî [1] kitabının diğer ahlak kitaplarından ayıran temel özellik, onun diğer kitapları değerlendirip ahlak anlayışına yeni bir yol kazandırmış olmasıdır. Zikrettiğim kitapta izlerini görebildiğimiz temel üç eser ve bir yan eser bulumaktadır: İbn Miskevehey’in Tenzibü’l Ahlak , Nasireddin Tusi’nin Ahlak-ı Nasıri , Cellaledin Devani’nin Ahlak-ı Celali ’si ana omurgayı oluşturmaktadır ancak Hamid Gazali’nin İhya ’sına da kitabın muteber yerlerinde başvurulmaktadır. Ahlâk-ı Alâî yaşadığımız topraklarda yazılan son ahlak felsefesi eserlerinden biridir, genel olarak bakıldığında belki de en kapsamlı ahlak eseri olduğu da söylenilebilir. Eser klasik ahlak kitaplarını takip eden üç ana unsurdan ol